Gratis i Apoftegmata
A ja tak powiadam: Tę wiarę, którą ś. Wojciech wniósł, dla której potym ś.
Stanisław umarł, mój pradziad, mój dziad, mój ociec wierzył i tę ja od ojca miłego podaną trzymam. Nie przyznam tego jezuitom, abym się jej od nich nauczył.
Mogliście co obrazków, medalików i inych rzeczy wnieść, któremi się ludzie i białegłówki uwodzą; mogliście kościoły farbami rozmaitemi i pozłotą iluminować, czego podobno
za ś. Wojciecha i za ś. Stanisława nie było; ale aby insza msza ś., insze credo, inszy pacierz był — mądremu i bacznemu tego nie powiadajcie, bo waszę vanitatem zaraz osądzi.
Prawda, ks. jezuita, że ogień jednako w Polszcze, jako i w Węgrach pali i które efekty caeteris paribus tu czyni, także i tam czyni?
A jeśli wasza pilność, wasze pieczołowanie sprawiło w Polszcze ten efekt, że się przez was starożytna wiara zatrzymała, czemu się tąże pilnością, tymże pieczołowaniem przy
Węgrach nie została? Toż o inszych krainach rozumieć macie.
A ja zaś tak trzymam, iż potrzeba według filozofów distinguere causas per se a causis per accidens , jako oni zwykli mówić.
Z przyrodzenia to ma naród polski, że się starych zwyczajów rad trzyma, choć więc szaty radzi odmieniają, zwłaszcza w stanie szlacheckim i miejskim; widziemy to w miastach pewnych,
w których państwo inszą wiarę trzyma, a poddani jednak w starożytnej wierze trwają, za państwem się nie udając; kilka ich tam może być, więtsza przecię część po staremu.
Ponieważ tedy sam naród do tego skłonny był, duchowny też stan nie próżnował w swojej powinności, łatwie było zatrzymać rzeczy przy starych zwyczajach.
Co że tak jest, dowiodę wam z samego ks. Skargi, który w Żywotach ś. (fol. 339) pisze tak, słuchaj Wmć: „Jaką wiarę ś.
Wojciech w Polszcze szczepił, dochowanie jej stateczne i podanie od miłych a cnych przodków naszych pokazuje, zwłaszcza w pieśni onej, którą Bogarodzicą zowią, której Wojciech ś.
<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 Nastepna>>